توسط : تزریق بوتاکس یکی از روش هایی است که امروزه به فراوانی جهت صاف کردن چین و چروک های صورت و ایجاد ظاهری جوانتر در افراد به کار می رود. تزریق بوتاکس یک روش درمان خط اخم نیز می باشد. چین و چروک های ناشی از اخم که در بین ابروها یا روی پیشانی ایجاد می شود و چروک های اطراف چشم که در موقع خنده ظاهر می شود تا حد زیادی پس از تزریق بوتاکس محو می گردد. این نوع چروک ها عمدتاً ناشی از انقباض عضلات زیر پوستی است. تزریق بوتاکس با کاهش توانایی انقباض این عضلات باعث کم شدن این چروک ها می شود.
تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس یکی از روش هایی است که امروزه به فراوانی جهت صاف کردن چین و چروک های صورت و ایجاد ظاهری جوانتر در افراد به کار می رود. تزریق بوتاکس یک روش درمان خط اخم نیز می باشد. چین و چروک های ناشی از اخم که در بین ابروها یا روی پیشانی ایجاد می شود و چروک های اطراف چشم که در موقع خنده ظاهر می شود تا حد زیادی پس از تزریق بوتاکس محو می گردد. این نوع چروک ها عمدتاً ناشی از انقباض عضلات زیر پوستی است. تزریق بوتاکس با کاهش توانایی انقباض این عضلات باعث کم شدن این چروک ها می شود.
بوتاکس چیست؟
توکسین بوتولینوم A که با نام تجاری بوتاکس عرضه می گردد نوعی پروتئین پیچیده است که از یک باکتری به نام کلستریدیوم ترشح می شود و می تواند مسمومیت های شدید غذایی ایجاد کند. جهت کاربردهای پزشکی این فراورده به صورت خالص و استریل برای استفاده تزریقی فرآوری میشود.
بوتاکس چگونه اثر می کند؟
بوتاکس پس از تزریق، جذب عضله می شود و در پایانه های عصبی که فرمان انقباض را به عضلات می رسانند مستقر می شود. در این محل بوتاکس از آزاد شدن یک واسطه شیمیایی به نام استیل کولین- که مسئول انقباض عضلانی است جلوگیری می کند. در نتیجه دستور انقباض به عضله نمی رسد و در حقیقت نوعی فلج عضلانی موقت ایجاد می شود که 3 تا 6 ماه طول می کشد. عدم انقباض عضلات زیر پوستی باعث محو شدن و از بین رفتن چین و چروک های پوست روی عضله می شود.
روش تزریق بوتاکس چگونه است؟
تزریق بوتاکس معمولاً در مطب یا درمانگاه به صورت سرپایی انجام میشود و نیاز به بستری ندارد. از آنجا که تزریق با سوزن های بسیار ظریف انجام می شود، دردناک نیست و نیازی به بی‌حسی ندارد. پس از ضد عفونی پوست صورت، پزشک با استفاده از سرنگ انسولین مقادیر کمی از بوتاکس را به بالای ابروها، پیشانی و اطراف چشم تزریق می کند. ممکن است در محل تزریق سوزش و قرمزی خفیف ایجاد می شود که ظرف چند ساعت برطرف می شود. بهتر است پس از تزریق تا جند ساعت از دراز کشیدن خودداری کنید و از مالیدن محل تزریق نیز پرهیز کنید تا بوتاکس کاملاً جذب عضلات محل تزریق شود.
معمولاً از یکی دو روز پس از تزریق چین و چروک ها به تدریج محو می شوند و این اثر بین 3 تا 6 ماه به طول می انجامد. پس از این مدت اثر بوتاکس کم کم از بین می رود و چروک ها دو مرتبه ظاهر می شوند. در این زمان می توان در صورت تمایل تزریق را تکرار کرد.
عوارض بوتاکس چیست؟
از آنجا که بوتاکس عمدتاً جذب عضلات محل تزریق می شود و مقادیر بسیار ناچیزی از آن وارد گردش خون می شود، با دوزی که برای باز کردن چروک ها به کار می رود تقریباً هیچ عارضه سیستمیک مهمی ایجاد نمی کند. البته مثل هر تزریق دیگری ممکن است سوزش ، قرمزی و کبودی محل تزریق اتفاق بیفتد که پس از چند ساعت خودبه خود برطرف می گردد. به علاوه در برخی از افراد پس از تزریق بوتاکس سردرد یا تهوع خفیف یا علائم سرماخوردگی ایجاد می شود که معمولاً ظرف 2-3 روز بهبود می یابد.
عارضه جدی تری که گاهی در اثر تزریق بوتاکس اتفاق می افتد افتادگی پلک است. البته خوشبختانه این عارضه نسبتاً نادر است و در کمتر از 3% موارد اتفاق می افتد. افتادگی پلک معمولاً یک هفته پس از تزریق بروز می کند و پس از 2-3 ماه به تدریج بهبود می یابد. خوشبختانه تمام عوارض بوتاکس گذرا هستند و حداکثر ظرف مدت 6 ماه خودبه خود برطرف می شوند.
موارد منع مصرف و محدودیت ها
گرچه هیچ عارضه خاصی در اثر عوارض مصرف بوتاکس در بارداری و شیردهی گزارش نشده است، اما توصیه می شود که خانم ها در دوران بارداری و شیردهی از تزریق بوتاکس اجتناب کنند.
در صورتی که به بیماری خاصی مبتلا هستید یا داروی خاصی استفاده می کنید حتماً پیش از تزریق بوتاکس پزشک خود را در جریان قرار دهید. تزریق بوتاکس در افرادی که دچار بیماری های عصبی عضلانی هستند می تواند باعث ضعف عضلانی شدید شود. به علاوه مصرف برخی از داروها (مثلاً آنتی بیوتیک های خانواده جنتامایسین) ممکن است اثر بوتاکس را تشدید کند.
درمان های جانشین بوتاکس
همانطور که قبلاً ذکر شد تزریق بوتاکس عمدتاً بر روی چین و چروک هایی مؤثر است که ناشی از انقباض عضلات زیر پوستی است. اثر تزریق بوتاکس در افراد جوان و میانسال بارزتر است و در افراد مسن تأثیر کمتری دارد.
تزریق بوتاکس بر چروک های ظریف و سطحی که ناشی از تابش اشعه خورشید هستند تأثیر چندانی ندارد. برای پیشگیری از ایجاد این چروک ها استفاده منظم از کرم ضد آفتاب و برای از بین بردن آن ها لایه برداری (Peeling) سطحی پوست با استفاده از کرم های مخصوص یا روش های جراحی توصیه می شود.
در مواردیکه افتادگی ابرو، پلک یا گونه باعث ایجاد سالخورده در فرد شده باشد تزریق بوتاکس معمولاً کمکی نمی کند (و حتی ممکن است با تشدید افتادگی پلک و ابرو باعث بدتر شدن ظاهر فرد شود). در این موارد جراحی پلاستیک و ترمیمی (کشش پوست و بالا کشیدن ابرو و پلک) معمولاً نتایج بهتری دارد.
یکی دیگر از روش هایی که برای محو کردن چروک های صورت به کار می رود تزریق موادی مثل چربی، سیلیکون یا کلاژن به داخل پوست است که می تواند به تنهایی یا همراه با تزریق بوتاکس انجام شود.
به هر حال تزریق بوتاکس یک روش ساده، ارزان و کم خطر برای از بین بردن چروک های صورت است. پزشک می تواند شما را راهنمایی کند که آیا این روش برای شما مفید و مؤثر می باشد یا خیر.
کاربردهای دیگر بوتاکس
گذشته از جراحی زیبایی، بوتاکس کاربردهای مهم دیگری نیز در پزشکی دارد که عبارتند از :
– درمان انحراف چشم
– درمان بلفارواسپاسم (بسته شدن غیر ارادی مکرر پلک ها)
– درمان انقباض های غیر ارادی در سر و گردن
– درمان سردردهای تنشی و میگرن
– درمان تعریق بیش از حد
کلام آخر
تزریق بوتاکس گرچه روشی ساده، بی خطر و کار آمد است اما به هر حال یک اقدام تهاجمی است که حتماً باید در شرایط مناسب دسترسی به کمک های اولیه و با رعایت اصول استریلیزاسیون انجام شود. برای پیشگیری از هرگونه عارضه جدی، از تزریق بوتاکس در مکان هایی مثل آرایشگاه ها، سالن های ورزشی و مؤسسات زیبایی خودداری کنید و این اقدام را حتماً تحت نظر پزشک انجام دهید.
